Nieuws uit Haïti

Beste vrienden,

We zijn ondertussen in september, de negende maand van het jaar en nog steeds haalt de onveiligheid hier de kop van het dagelijks nieuws. Daardoor, krijg ik vanuit Belgïe steeds weer de vraag of het nog zin heeft in Haïti te
blijven. Voor mij zeker en vast wel. Weggaan uit dit land waarvan ik ondanks de moeilijke toestand ben van gaan houden, zou voor mij heel hard zijn. Na 55 jaar Haïti ben ik er nog steeds gelukkig te leven te midden van zovele mensen waarvan ik genegenheid en waardering mag ondervinden. Ik voel me nog steeds zinvol bezig met de jeugdwerking waarmee ik zovele jongeren kan bereiken en een beetje steun kan aanbieden in de sleutel-aspecten van hun leven, onderwijs en gezondheidszorg. Hopelijk blijf ik gespaard van de noodlottige gevolgen van de heersende onveiligheid. Ik woon gelukkig in een rustige wijk waar ik weinig last ondervind van de gewapende bendes, die in de buitenwijken van de stad opereren.

Actualiteit in Haiti

-De actualiteit hier blijft gedomineerd door de onveiligheid. We geraken bijna gewend aan de uitzichtloze situatie waarin Haiti gesukkeld is. De gewapende bendes zwaaien hier nog steeds de plak en de overheid is blijkbaar (gewild?) machteloos. Opvallend is dat men ontdekt dat er nog steeds heel wat wapens in Haiti binnen geraken, met medeweten blijkbaar van grote namen …. Wie of wat zit daar achter? Precies of men wil dat de toestand in Haïti niet verandert. Wie heeft daar dan baat bij ? Op zaterdag 25 juni ‘s morgens vroeg werd de italiaanse zuster Luisa Dell’Orto op straat doodgeschoten, slachtoffer van een gewapende overval. Zuster Luisa was lid van de Kleine Zusters van Het Evangelie, werkzaam in de parochie Saint Louis Marie de Montfort, waar ik vele jaren mijn pastorale diensten had aangeboden en op die manier deze zuster gemeenschap geinspireerd door Charles de Foucauld had leren kennen en waarderen voor hun inzet in deze arme wijk aan de rand van de hoofdstad. Zuster Luisa was docente van filosofie in het groot seminarie en was vooral bekend voor haar inzet voor de straatjeugd. Ze was op het verkeerde moment op de verkeerde plaats en bekocht dat met haar leven, triestig! Het aantal slachtoffers van de strijd tussen gewapende bendes in Cité Soleil en Martissant gaat steeds verder en eist dagelijks dodelijke slachtoffers, en spijtig genoeg soms onschuldige burgers, vrouwen en kinderen. De levensduurte treft de man van de straat. De inflatie klom de laatste maanden als een raket. Blijkbaar heeft de nationale bank op maandag 22 augustus, om daar iets aan te doen, dollars op de markt gegooid zodat de wisselkoers op één dag plots van 128 gourdes voor 1 $ ineens terugviel naar 112 gourdes voor 1 $). Maar of daarmee de prijzen gaan dalen is een andere vraag. Vanaf half Juli De Stichting Mamosa-Cunina is er geen brandstof meer te krijgen (gasoline and diesel). Daarmee gingen de prijzen voor het publieke vervoer sterk de hoogte in. Hoe mensen kunnen overleven is me een raadsel. De heropening van de scholen aanvankelijk vastgesteld voor maandag 5 september werd op 26 augustus plots verdaagd naar 3 oktober. Het klimaat van onveiligheid is daar de voornaamste reden van. Verder is er de economische situatie, waardoor alles peperduur wordt. Vele ouders krijgen het moeilijk om aan de nodige middelen te geraken om hun kinderen op de schoolbanken te krijgen. Op 7 september was er de zoveelste massale betoging die het sociale leven heel de dag lam legde. Betoging om de levensduurte, de brandstofschaarste de onveiligheid en de passiviteit van de regering aan te klagen. De betogers eisten ook het aftreden van de eerste minister Ariel Henri. De man van de straat is het kotsbeu en wil dat ook op alle mogelijke manieren laten aanvoelen. Aba mizè: Weg met die onhoudbare toestand!

Scheut nieuws

-Van 20 tot 22 juni waren alle confraters van Haïti samen in Bois de Laurence, waar onze Congolese confrater Bavon Mubakanda pastoor is, voor een dag bezinning (21 juni). We opteerden om dit daar te doen zodat het niet altijd de confraters uit het binnenland zijn die naar de stad moeten komen voor een bijeenkomst. Het was voor hen die in Port-au-Prince wonen
eveneens de gelegenheid om er eens “uit” te zijn. We lukten erin om veilig en wel de reis heen en terug te ondernemen. We werden bij deze bezinning begeleid door pater Herald JEAN, diocesane priester van het bisdom
Hinche, die eveneens professer is aan een filiaal van de katholieke universiteit. Van 26 tot 28 september gaan we dit overdoen, ditmaal in Dubuisson, een nieuwe scheut-parochie in het Noordoosten van Haiti, bij Trou du Nord, waar onze Congolese confrater Justin Tchimbambila pastoor is.

Op 7 augustus 2022 was ik 56 jaar priester. ik wou die dag toch niet onopgemerkt laten voorbijgaan en een dankmis opdragen voor die vele jaren in dienst van de missie. Omdat ik over geen vervoer beschikte en alle confraters uit de regio belet waren door hun parochie verplichtingen, celebreerde ik de eucharistie thuis samen met de jongeren van de Mamosa-familie, gevolgd door een gezellige maaltijd met een glaasje wijn, in familie. Als reactie op de aankondiging van dere verjaardag op de Facebook pagina van de CICM-LAC provincie en overgenomen op mijn eigen pagina, kreeg ik
heel veel sympathieke reacties van mensen die hun wensen stuurden.
Met dank !

-Op maandag 8 augustus waren de confraters uit de regio samen in ons huis in Delmas 33, om bij pot en pint de
75 ste verjaardag van Guido Vandecandelaere te vieren. We zijn nog met drie vlaamse missionarissen aanwezig in
Haïti. Guido, Jan Hanssens en ikzelf, zijnde de ouderdomsdeken van heel de LAC-provicie.

-Op maandag 12 september waren we nogmaals bijeen in het vormingshuis van Scheut in Cazeau. Daar had de opening van het nieuwe schooljaar plaats. Vier jonge mannen (foto 2) zullen er aan hun vorming als toekomstige scheutisten beginnen. Tijdens de eucharistieviering hadden we een
speciale gedachte voor onze amerikaanse confrater Tim Atkin, die dezelfde dag werd begraven in de VS. Hij was missionaris in Haiti en was onze provinciale overste vooraleer hij generale overste werd van de congregatie. Hij overleed in de VS op 8 september ll. Hij werd 74 jaar. Het was tevens de verjaardag van Arsène Ngongue Ndjamba, Scheutist uit Kameroen die pas aangesteld werd als lid van het team dat voor de vorming van jonge toekomstige confraters instaat. We hebben dat dan samen gevierd na de eucharistieviering bij een gezellig avondmaal.

De stichting Mamosa-Cunina

-Twee jaar geleden al had ik aan het dagelijks bestuur van onze scheut-provincie mijn ongerustheid voorgelegd over de toekomst van de stichting Mamosa-Cunina en het project dat ik in 2011 had opgezet. Het werd ook meer en meer duidelijk dat de stichting niet langer de middelen had om haar voortbestaan te verzekeren. Nu ik een dagje ouder wordt (80 jaar op 26 oktober a.s.), wil ik echt weten wat er met de sporthal en mijn jeugdwerking in het algemeen gaat gebeuren nadat ik er zelf niet meer actief meer kan mee bezig zijn of als ik er niet meer zal zijn. Ik vroeg in welke mate de LAC provincie van Scheut (LAC staat voor Latijns America & Caraiben – ttz. Scheut in Brazilie, de Dominicaanse Republiek, Guatemala, Haïti en Mexico) zich op één of andere manier zou kunnen integreren in deze werking. Op de vergadering van de provinciale raad van juni 2022 stond dit punt eindelijk op
hun agenda en ik kreeg daarna enkele heel interessante voorstellen die me een niet verwachte en heel aanvaardbare oplossing aanboden. Uiteindelijk werd overeengekomen dat de stichting na 27 jaar lang verantwoordelijk te zijn geweest voor de jeugdwerking door mij opgezet, binnen enkele weken de fakkel zal doorgeven aan Scheut in Haiti. De stichting Mamosa-Cunina zal daardoor ontbonden worden. Dit punt werd besproken met de leden van het dagelijks bestuur van de stichting die wel inzien dat er eigenlijk geen alternatief was. Het beheer van alle projecten van de stichting wordt overgenomen door de Missionarissen van Scheut in Haïti, die zullen verder zetten wat de stichting al zoveel jaren heeft gedaan en er een nieuwe dimensie aan geven. Het hoofdkwartier van het vernieuwde project zal het
sportcentrum zijn dat de stichting was beginnen bouwen en dat nu een
vormingscentrum voor Jongeren wordt. In dit centrum zal er plaats zijn voor : 1. De sportbond Banzaï en allerlei sportactiviteiten. 2. Het Hoofdkwartier van de KIRO jeugdbeweging. 3. Het kantoor van CUNINA voor het beheer van de peterschappen en cunina-projecten en tenslotte 4. Pastorale Vorming i.v.m. bv. Catechese. Verder komt er een kleine scheut-gemeenschap wonen in het centrum, gevormd door de confrater
die nationaal directeur is van de KIRO-jeugdbeweging en ikzelf, voorlopig benoemd als directeur van het centrum. Scheut (LAC) zal mee instaan dat al deze diensten de nodige faciliteiten hebben om te kunnen functioneren.
Scheut (LAC) zal mee zoeken om de nodige financies te vinden om het bouwproject afgewerkt te krijgen. Ik ben heel gelukkig met deze wending van zaken, waardoor de toekomst van dit mooie project en vooral het beheer van het sportcentrum en de sporthal verzekerd is. Deze nieuwe aanpak brengt wel mee dat de opvang van studenten in “Mamosa” volledig zal worden stopgezet. De nog resterende jongeren (7 nog) zullen dus het centrum moeten verlaten. Ze krijgen wel nog enkele maanden uitstel. Dat betekent niet dat ik geen studenten meer kan helpen. Maar dat zal dan maar kunnen in de mate van het mogelijke (financieel) en zonder ze logement aan te bieden. De cunina-peterschappen van de jongeren die in Mamosa woonden zullen nog wel verder gaan zolang ze op school zijn. Nancy zal voor
ons voor het huishouden zorgen en kan op die manier in het centrum blijven wonen samen met haar zoontje Ryan, en Thara en Kimberlie. Omwille van deze overstap zal de website genaamd “Fondation Mamosa- Cunina” binnenkort van uitzicht veranderen en zal de volgende nieuwsbrief een ander briefhoofdl hebben. - Van 28 juli tot 31 augustus, moest ik het stellen zonder auto. Ik leende op 28 juli mijn wagen aan Floraine die naar Mombin Crochu ging, met een chauffeur, naar het huwelijk van haar broer. Bij het oversteken van een rivier die gezwollen was door de voorbije regen, reed hij in een gat in de betonnen oversteek en de auto ging gedeeltelijk onder water. Gevolg : serieuze panne. Floraine liet hem naar Port-au-Prince slepen en afleveren in de garage waar ik altijd ga. Na diagnose liet men haar weten dat alle injectoren moesten vervangen worden en dat het repareren bijna 4000 $ zou kosten. Ondertussen betaalde Floraine dat allemaal en werd de wagen gerepareerd. De garage liet me wel weten dat ik om hem af te halen 30 liter diesel zou moeten meebrengen om hem terug aan de praat te kunnen krijgen. Ze hadden de brandstoftank moeten leegmaken omdat er teveel water in zat. Ik lukte er uiteindelijk in op zaterdag 27 augustus de nodige diesel te vinden (in ’t zwart en aan woekerprijs!) en liet die naar de garage brengen. Daarmee konden ze de wagen testen, wat pas op dinsdag 30
augustus gebeurde, en dan bleek dat er nog enkele reparaties hoog nodig waren. Uiteindelijk kon ik hem dan gaan ophalen op maandag 12 september. Meer dan een maand lang was ik daardoor serieus gekortwiekt voor de
enkele keren dat ik de wagen echt nodig had, om bv. naar de kerk te gaan, naar de bank (dat deed ik dan toch enkele keren te voet) of aankopen te doen zodat er eten op tafel kwam.

-Het stuk grond dat ik in 2012 aankocht voor de bouw van het sportcentrum was een deel van een perceel van 8 hectaren. Het was een terrein dat toen deel uitmaakte van een volledig afgesloten wijk die tot nu toe de naam
“Village Uldeca” heeft. Toen ik de grond kocht was alleen de kant ten noorden van het nog braakliggende perceel bebouwd. Aan beide uiteinden van deze village stond toen een grote metalen ingangspoort Om in de wijk binnen te kunnen moest men door één van die twee poorten. Aan mijn kant (zuidkant) verdween die poort op zekere dag en de rest van het terrein werd
in een minimum van tijd verkocht aan een dertigtal vrij gegoede mensen. Die 8 hectaren zijn nu volledig volgebouwd met een reeks mooie woningen. En er kwam een nieuwe straat, verlenging van de rue Hall die leidt naar de tweede poort aan de noordkant. Met de tijd kwam er meer en meer autoverkeer door die nieuwe straat. Nu de onveiligheid een voortdurende bedreiging vormt en men nooit weet wanneer één van de gewapende bendes er zou aan denken om hun territorium uit te breiden, besloten de
bewoners van de wijk om terug een ingangspoort te plaatsen aan de zuidkant, daar waar ze vroeger stond. Ze vroegen aan alle bewoners een bijdrage en de poort wordt gebouwd (zie foto – het sportcentrum is rechts vlak achter de poort in aanbouw) zodat men alleen door die poort van deze kant uit in de wijk zal kunnen komen. Er zal permanent een bewaker aanwezig zijn die dan de toegang kan verschaffen aan mensen die daarvoor in aanmerking komen.

Jeugd en sport (zie www.iwebbanzai.org)

-Op zaterdag 25 juni was het bijzonder druk in het sportcentrum van de stichting. Die dag organiseerde de groep “Amikal-Trezò Lokal” een volleybal tornooi 4 x 4 voor heren en damesploegen. Het ging over wedstrijden waar de ploegen zijn gevormd door 4 spelers of speelsters (in plaats van 6) en geen vervangingen mogelijk zijn. Om dit zware programma op één dag klaar te krijgen werden de wedstrijden gespeeld op twee terreinen. Daarmee werd voor het eerst gebruik gemaakt van het pas uitgetekende volleybal terrein in de sportzaal. Daar speelden de damesploegen al hun wedstrijden (foto 1) terwijl de herenploegen speelden op het buitenterrein (foto 2). Ze lukten erin het programma volledig af te krijgen voor de invallende duisternis hen zou beletten verder te doen. Foto 3 toont de twee ploegen die kampioen speelden. Het bleef gelukkig droog tot laat in de avond, waar een korte maar felle regenbui als een zegen over het gebeuren werd aangevoeld. De Haitiaanse nationale televisie was aanwezig en filmde het gebeuren en nam enkele interviews af. Ik kreeg ook de kans om voor de camera mijn zorg over mijn jeugdwerk en het afwerken van het project te laten horen. 

-Van 11 juli tot 5 augustus organiseerde Banzaï zijn traditioneel zomerkamp. Een dertigtal kinderen namen eraan deel. Gedurende 4 weken, van maandag tot vrijdag, kwamen ze elke dag naar het sportcentrum waar ze onder leiding van drie monitoren de gelegenheid kregen zich te ontspannen. Ze leerden er de knepen van de volleybal sport, konden zich uitleven in allerlei spellen, we hielden een tekenwedstrijd en een foto quiz. Het kamp werd afgesloten met een klein feest op vrijdag 5 augustus waarop ook de ouders waren uitgenodigd. De kinderen brachten enkele nummers en daarna werd er verder gevierd bij een stukje taart en een drankje, er werden beloningen uitgedeeld aan de winnaars van de uitgevoerde wedstrijden. Alle kinderen kregen dan nog een getuigschrift van deelname mee. Ze vroegen allemaal of we er nog geen week konden verder doen......

-Onze damesploeg was verwacht om deel te nemen aan een volleybal tornooi in Cap Haitien van 5 tot 7 augustus. Ze hadden ervoor getraind en ze zouden gaan met de wagen van de stichting. Frantz Joseph die de trainer van de ploeg is en meerdere malen chauffeur had gespeeld zou hen voeren. Ik besliste om zelf niet te gaan. Ze moesten uiteindelijk afhaken omdat de wagen niet beschikbaar was. Publiek vervoer voor een voltallige ploeg bleek financieel niet haalbaar en we konden geen enkel ander alternatief vinden. Spijtig.

-Op 6 augustus begon in de sporthal een kampioenschap zaalvoetbal. Dit kampioenschap werd georganiseerd door de jeugd van de wijk waar het centrum zich bevindt. Er namen 8 ploegjes van telkens 6 spelers aan deel. Telkens waren er heel wat supporters van de ploegjes die naar de wedstrijden kwamen kijken. De finale van dit wel gelukte kampioenschap (foto 2) werd gespeeld op  zondag 11 september. 

De organisatoren van dit evenement wilden daarmee een bijdrage kunnen leveren voor het project. Hoewel ze het zelf het niet gemakkelijk hebben konden ze me toch de ronde som van 10.000,00 gourdes (ong 90 Euro) overhandigen. Het resultaat van het beetje inkomgeld dat ze vroegen aan de supporters.

-De maand augustus betekende voor de volleybal activiteiten een maand rust. Na het sportkamp wilden we wel een korte stop inlassen en plaats maken voor de jeugd van de wijk voor hun wedstrijden in zaalvoetbal. De volleybal school herbegon op zaterdag 10 september. Onze damesploeg zal binnenkort ook de trainingen hervatten.

De bouw van de sporthal

-Nadat op 5 juni de betonnen vloer volledig gegoten was, werden de werken weer stopgezet in afwachting  van nieuwe fondsen te vinden om binnenkort weer een volgende stap te kunnen zetten. 

-Op woensdag 29 juni werd ik uitgenodigd voor een gesprek met de minister van jeugd en sport, mevrouw Raymonde Rival. Ik had maanden geleden dit contact aangevraagd via Jean Roland Dartiguenave, gekende voetballer uit de nationale selectie, die op het ministerie werkt en op 8 maart laatstleden het sportcentrum bezocht. Hij liet me toen verstaan dat zo een project best de aandacht van het ministerie zou krijgen. Ik vroeg hem toen om de huidige minister te kunnen ontmoeten. Na drie maanden kreeg ik daarvoor de kans. De heer Dartiguenave belde me ‘s middags op om dadelijk naar het ministerie te komen, uitnodiging die ik niet koud liet worden. Ik had daar een onderhoud met de minister,samen met de directeur voor de sport de Heer Jean Tholbert Alexis en Jean Roland Dartiguenave. Ik ging terug naar huis met een paar mooie perspectieven van steun vanwege het ministerie.  De minister beloofde het project te komen bezoeken, belofte die na meer dan twee maanden nog altijd niet werd ingelost. 

-Op zondag 28 augustus vierden Gustaaf van den Borne en zijn echtgenote  Marleen, vrienden van mijn zus Griet, in België hun gouden huwelijksjubileum. Zij hadden ons project opgegeven als ‘cadeau’ en dit leverde het schitterende bedrag op van 11.685 euro ! Deze formidabele gift betekent een serieuze stap vooruit in de afwerking van het bouwproject zeker nu dat de jeugdwerking in de toekomst verzekerd zal worden door een jonge ploeg scheutisten in Haïti zelf in samenwerking met de jonge ploeg Ayiti Cheri in België. Gust en Marleen en de mensen die met dit mooie initiatief meededen, heel hartelijk bedankt

-Ik wil in deze brief toch nog eens mijn dank uitspreken aan zovelen die hielpen om dit project de vorm te geven die het nu heeft. De vele gulle schenkers die al vanaf het eerste uur het bouwproject hielpen financieren, de leden van de groep Ayiti Cheri, die door hun acties een enorme steun gaven voor de bouw van de sporthal, de scholen en hun studenten die zich inzetten om een waardevolle steun te kunnen verlenen, door bv acties in de vorm van sponsortochten, de jubilarissen die het bouwproject als cadeau opgaven. Dankzij hen hebben we nu al een infrastructuur die functioneert. De talrijke zomeractiviteiten die er dit jaar plaatsvonden bevestigen de zin en de duurzaamheid van het project en belooft een toekomst voor de volgende generatie jongeren en de jeugdwerking. Dankzij de samenwerking met Scheut Haïti en de jonge ploeg van Ayiti  Cheri in Belgïe is de toekomst van het project dat ik 27 jaar geleden opzette, verzekerd. Met dank aan zovele weldoeners en weldoensters ! 

Tot zover voor deze keer. Met een warme en dankbare groet vanuit Haïti.                                            

Actualiteit in Haiti

Op vrijdag 10 december gingen de brandstofprijzen aan de pomp de hoogte in. Vooral diesel werd een stuk duurder. Vanaf maandagmorgen werden al protestbetogingen georganiseerd, die niet veel succes hadden en na enkele dagen niet meer werden hernomen.

In de nacht van 13 op 14 december even na middernacht veroorzaakte een tankwagen geladen met brandstof een verschrikkelijke ramp bij de oostelijke ingang van Cap-Haïtien.  Er wordt verteld dat de chauffeur van de tankwagen een motorrijder probeerde te ontwijken en daardoor  de controle over het stuur verloor met het gevolg dat de tankwagen kantelde en van zijn inhoud begon te verliezen. Het was toen omwonenden zich haastten om wat van de kostbaar geworden brandstof te kunnen meepikken dat de vrachtwagen ontplofte. Enkele tientallen mensen werden onmiddellijk verkoold in de gigantische vuurbal en tientallen anderen werden in verschillende mate verbrand. Het vuur verspreidde zich, verbrandde voertuigen, motorfietsen en een dertigtal huizen in een sfeer van totale paniek. De ziekenhuizen van de stad liepen over van de gewonden, de meesten van hen behandeld op de binnenplaatsen wegens gebrek aan ruimte. Er waren volgens de  laatste officiele cijfers 94 dodelijke slachtoffers.

Ik verneem dat de laatste 12 leden van de groep amerikaanse zendelingen, die door de Mawozo-400 bende op 16 oktober werden gegijzeld, juist geteld twee maanden later op 16 december werden vrijgelaten. Geen informatie over de omstandigheden waarin ze zijn vrijgekomen. Op 21 december verneem ik dan via het internationale nieuws dat ze niet werden vrijgelaten, maar wel ontsnapten in de nacht van 14 december en na een lange nachtelijke tocht te voet terug in de bewoonde veiliger wereld terecht kwamen.

Op 1 januari wordt hier traditioneel de onafhankelijkheid van Haïti gevierd. Aangezien de stad Gonaïves de plaats is waar deze onafhankelijkheid werd afgekondigd in 1804, wordt van het staatshoofd verwacht die dag in Gonaïves te zijn voor de herdenkingsviering. Ariel Henry, de eerste minister ging dus ondanks de bedreigingen geuit door enkele bendeleiders, toch naar daar onder begeleiding van een grote politiemacht, voor de kerkelijke dienst gevolgd door de te houden toespraak op de een daarvoor opgerichte stand. Bij het buitenkomen van de kerk werd hij en zijn gevolg onder vuur genomen en konden ze niet beter doen dan de benen te nemen en terug naar de hoofdstad te trekken. Er ontstond een vuurgevecht tussen zwaar bewapende bandieten en de politie waarbij toch een dode te betreuren was.

Ariel Henry, de aangestelde eerste-minister-president probeert met man en macht de gebroken potten te lijmen. De politieke leiders, oppositie en burgerbeweging kwamen op 30 augustus 2021 tot een soort regeerakkoord tijdens een bijeenkomst in hotel Montana. Volgens dit akkoord moest een  nationale overgangsraad (CTS) worden gevormd met 52 leden. Deze raad heeft op 30 januari de heer Alphonse Fritz Jean verkozen als de voorlopige president en de heer Steven Benoit als eerste minister. Dit voorlopig bestuur moet dan verkiezingen organiseren en zorgen dat er  een klimaat van veiligheid komt die deze stemming moet mogelijk maken. Ariel Henry veegt de vloer aan met het akkoord van Montana en verklaart dat de enige weg om een nieuwe president te hebben, de verkiezingen zijn die hij wil en zal organiseren. Ondertussen ontstond er al weer onenigheid tussen de ondertekenaars van het akkoord van Montana, Er zijn er die de genomen beslissingen willen in twijfel trekken. De machtswellust van de Haitiaanse politiekers is een kwaadaardigere microbe dan het corona-virus.

Op 21 januari 2022 had er  een internationale vergadering plaats, op uitnodiging van de eerste minister van Canada met deelname van eerste ministers van Canada, VS, Frankrijk, de Dominicaanse Republiek  en Haiti, over de chaotische toestand in haïti. Heel wat beloften over bijstand werden er gedaan….

De stichting Mamosa-Cunina (www.webmamosa.wordpress.com)

Van 29 december tot 2 januari was ik te gast bij Floraine Décembre in Dame-Marie. Floraine, trouw lid van de mamosa-familie, die onlangs eindelijk terug werk had gevonden, had me uitgenodigd enkele dagen bij haar en haar partner door te brengen. Ze werkt nu voor UNICEF in het Zuiden van Haiti en blijft daarom in Dame-Marie wonen, waarvan haar partner afkomstig is. Ze stond erop dat ik het vliegtuig zou nemen tot Jeremie en bezorgde me daarvoor een ticket. Ik zou zeker niet met de wagen zijn gegaan, want dan moest ik door een streek waar gewapende bendes de plak zwaaien. Haar echtgenoot kwam me ophalen aan de vlieghaven van Jeremie, hoofdplaats van de provincie Grande Anse. Vandaar ging het over een bar slechte weg die meer dan drie uur vroeg om 48 km verder in Dame-Marie aan te komen. Dit stadje is gelegen aan de kust (zie foto 1) in het uiterste zuidwesten van Haïti. Ik werd er als een koning ontvangen. Floraine en haar partner (zie foto 2) hebben er een mooi en praktisch huis gebouwd (zie foto 3).

Haar sympathieke partner, Jean Bertrant Enelas heeft er een bloeiende onderneming voor het aanmaken van drinkwater. Ze kunnen beiden nu goed rondkomen. Jean Bertrant is zeer actief verder in een civiele groep die zich inzet voor de ontwikkeling van de stad en de streek. Een streek die door opeenvolgende natuurrampen zwaar getroffen is geweest, waaronder vooral de tropische storm Mathieu (oktober 2016) en de aardbeving van 14 augustus 2021 voor heel wat vernieling hadden gezorgd. Wat de aardbeving betreft waren er in Dame Marie geen slachtoffers, maar wel heel wat schade aan gebouwen. Op 30 december organiseerden ze een eindejaars feest bij hun thuis waar voor een zestig mensen waren uitgenodigd. Vriidag avond (31 december) concelebreerde ik met de pastoor van de parochie om de overgang van het jaar te vieren. Jean Bertrant en Floraine reden me zondagmorgen vanaf 3.30 uur terug naar de vlieghaven van Jeremie, vanwaar Floraine dan verder reed naar Les Cayes waar de zetel van haar werk is. De vlucht van Jeremie naar Port-au-Prince duurt ongeveer 40 minuten. Ik was om 10 uur veilig en wel terug thuis.

-Op zaterdag 29 januari was ik aanwezig op de huwelijksviering van Kettlie Louis (Suze) in Hinche. Suze is coördinatrice van Cunina voor de werking van deze organisatie in twee stadjes in het binnenland (Mombin Crochu en La Victoire). Het huwelijk werd ingezegend in de katedraal van Hinche. Het was een indrukwekkende viering voorgegaan door 7 priesters, waaronder de pastoors van Mombin Crochu, van La Victoire en van Hinche. Daarna was er een receptie in “Maguana hotel” het enige grote hotel in Hinche. Haar echtgenoot, Jim Geffrard is van Vallières afkomstig. Hij en Suze waren medestudenten aan de universiteit.

-Dezelfde dag verneem ik dat Esther Jean-Baptiste, dochter van een onderwijzer van de parochieschool in Mombin Crochu en voormalig Cunina-petekind, in Port-au-Prince op 28 januari werd gekidnapt. Met de hulp van haar peterschap had ze kunnen studeren en was ze verpleegster geworden. Ze had werk gevonden in de hoofdstad. Ik heb verder nog geen nieuws over deze tegenslag die dit mooie gezin treft.

Jeugd en Sport (zie www.iwebbanzai.org)

In deze nieuwsbrief geef ik nog maar eens informatie over de hopeloze situatie in Haïti, waar het land volledig in handen is van gewapende bendes, die ongestraft op klaarlichte dag doen wat ze willen. Daar tegenover een politie die machteloos moet toekijken hoe ze worden belachelijk gemaakt door deze bandieten. Kinderen van 10 jaar lopen in de wijken die ze controleren rond met wapens die zelfs de politie niet heeft. Van waar ze die wapens in de hand krijgen, is de grote vraag. We proberen niet te gestresseerd te geraken. Ik kom nog alleen maar buiten om de hoogstnodige boodschappen te doen zodat er eten op tafel komt voor de mensen die in het sportcentrum wonen. Ik probeer het hoofd koel te houden om de jonge mensen waarmee ik het te doen heb een minimum aan aandacht te kunnen schenken. Ondanks de moeilijkheden proberen we langzaam maar zeker toch een stapje verder te zetten met het bouwproject van de stichting. We blijven hopen dat het hier toch eens zal veranderen....

Actualiteit in Haiti

Op zondag 11 april werd rond 9 uur in de voormiddag een groep van 12 mensen gekidnapt in de streek van Ganthier, stadje op de weg van Port-au-Prince naar de grens met de Dominicaanse Republiek in Malpasse. Deze gijzeling werd uitgevoerd door een gewapende bende, “400 Mawozo” (Op de foto ziet men de leiders van deze bende, die 400 leden zou tellen, die een opgenomen videoboodschap naar de pers stuurden, waarin ze op een arrogante manier hun misprijzen voor het gezag tonen en dreigen de slachtoffers om te brengen). Deze gang  opereert in de streek van Croix des Bouquets. Ze gijzelden deze mensen die op weg waren naar de aanstelling van pater Anel Joseph als pastoor van een nieuwe parochie. Het gaat over 5 priesters, één priester van het bisdom  en 4 leden van de Société Saint Jacques, waaronder één met Franse nationaliteit. Verder twee religieuzen, een Haïtiaanse en een Franse zuster. En dan nog de moeder en de zuster en een ander lid van de familie van pater Anel Joseph. De bandieten zouden 1 miljoen dollar losgeld eisen. Dezelfde dag werd rond 11 uur ’s avonds een geneesheer en een andere burger gegijzeld, hier in de buurt. Dezelfde dag werd in de streek van Canapé Vert de heer Patrick Thebaud, 57 jaar, vader van drie kinderen, koelbloedig neergeschoten in zijn wagen. Hij probeerde blijkbaar te vluchten voor enkele bandieten die hem wilden gijzelen. Deze toestand word onhoudbaar en de overheid doet blijkbaar of zijn neus bloed en doet niets (of kan niets doen ?) om deze plaag in te dijken. De bischoppenconferentie liet weten dat op donderdag 15 april alle katholieke scholen hun poorten zouden dicht houden als protest tegen de onveiligheid en gijzelingen. Ze vroegen om op de middag alle kerk-klokken van het land te luiden en hielden een eucharistieviering in de St. Pieterskerk van Petion-Ville. Alle bisschoppen concelebreerden. De moeder van Pater Anel werd vrij gelaten na een week. Maar alle anderen waren na veertien dagen nog steeds in de handen van de gijzelaars. Op 12 april gaf de eerste minister Joseph Jouthe zijn ontslag en werd dezelfde dag nog vervangen door de huidige minister van buitenlandse zaken, de heer Claude Joseph. Het is de zesde eerste minister onder Jovenel. De president is er zich blijkbaar nog altijd niet van bewust dat hij door zijn ondemocratisch handelen het land regelrecht naar een onherstelbare chaos leid. Hoe is het toch mogelijk dat de grootmachten en de Verenigde Naties zulk een corrupt en repressief regime blijven steunen. Ze moedigen de president aan en beloven hem geld om zijn ongrondwettelijk referendum en verkiezingen te organiseren in de loop van het jaar. Elk weldenkend mens weet dat dit in de huidige situatie in Haïti gewoon niet mogelijk is. De bisschoppen vroegen opnieuw om van 21 tot 23 april, gedurende drie dagen alle instellingen van de katholieke kerk gesloten te houden, zoals scholen en de universiteit. Op vrijdag 23 april werd de Haïtiaanse zuster en twee andere van de gegijzelde Haïtiaanse vrouwen vrijgelaten. Desondanks blijven de kidnappingen gewoon doorgaan aan een onrustwekkend ritme, tot drie tot vijf personen per dag. Op de foto’s ziet u Pater Michel Briand en zuster Agnes Bordeau, de twee religieuzen met franse nationaliteit, die op 11 april werden gegijzeld in Croix de Bouquets, door de bende Mawozo 400. Op 30 april verneem ik dat ze werden vrijgelaten. Uiteindelijk dan toch een goede afloop van een smakeloze soap ...

De stichting Mamosa-Cunina (www.webmamosa.wordpress.com)

-De Mamosafamilie kreeg een nieuw lid bij. Kimberlie PIERRE, geboren op 26 januari 2009 als dochter van Marie-Louise SILHOMME, allenstaande moeder met twee kinderen. Marie-Louise was afkomstig van Saint Louis du Nord (streek van Port-de-Paix) in het Noord Westen van Haïti. Ze kwam als jonge vrouw naar Port-au-Prince waar op 2 oktober 2004 haar eerste kind, Rolando Exavier, werd geboren uit een relatie met Roland Exavier. Deze relatie ging stuk kort na de geboorte van haar zoon. In 2007 ging ze een nieuwe relatie aan met Ronel Pierre, vader van Kimberlie. Ronel stierf in 2013 ten gevolge van een moto ongeluk. De vader van Rolando stierf in 2015. De jonge weduwe probeerde de eindjes aan elkaar te knopen met haar twee kinderen zonder vader. In 2018 schreef ze beide kinderen in in onze volleybal school. Zo leerde ik deze kleine familie, moeder en twee kinderen kennen. Ze woonden in de buurt zodat ik hen ook thuis bezocht. De twee kinderen waren elke zaterdagmorgen op de afspraak in de volleybal school. Vooral Rolando (Dodo) ontpopte zich als een talentvolle jonge speler. Beide kinderen gingen naar dezelfde school. In september 2020 vertoonde de moeder plots tekenen van waanzin. Ze werd door haar familie opgevangen en naar haar geboortestreek gestuurd, terwijl de kinderen onderkomen kregen bij een oom die in Bon Repos, 10 km buiten de hoofdstad woont. Daardoor zag Kimberlie plots haar schoolgaan afgebroken. Voor Kimberlie was het niet mogelijk om van zover naar school te komen, beperkt ook door de heersende onveiligheid. Ze verloor aldus 3 maanden klas.  Getroffen door de opeenvolgende tegenslagen die deze kleine familie troffen, kwamen Nancy en ik overeen om Kimberlie bij ons in huize Mamosa op te nemen tijdens het schooljaar, zodat ze terug naar school kon, wat ondertussen gebeurde. Ze is momenteel leerlinge in het 7º AF (vroeger eerste middelbaar) in de school “Institution Classique des Frères Unis” à Delmas 75. Kimberlie is het zoveelste bewijs dat mijn sportactiviteiten heel wat kinderen toelaten de weg naar de schoolbanken te vinden. Kimberlie kreeg ondertussen mijn vriend, de heer Franki Geukens als Cunina-peter, ter vervanging van Nancy die haar studies beëindigde. Op die manier zijn haar schoolonkosten voorlopig volledig gedekt.

-Ondanks de gespannen toestand kunnen de jongeren die in het centrum wonen toch nog altijd dagelijks naar school. Voor mij steeds een opluchting als ze allemaal goed en wel terug thuis komen ’s namiddags. De USB hogeschool vraagt wel dat de leerlingen niet meer in uniform naar school komen. Dan blijken ze minder kans te maken om gegijzeld te worden. Schoolkinderen en studenten zijn blijkbaar voorkeur voor de bandieten die op die manier aan geld willen geraken. 

Jeugd en Sport (zie www.iwebbanzai.org)

-Het regionaal volleybal kampioenschap gaat voorzichtig voort, ondanks de moeilijkheden omwille van de toestand in Haïti. Onze twee ploegen kwamen weer in actie op zondag 11 april. Onze meisjes verloren hun match met 1 tegen 3 sets van EVHS, de ploeg van de volleybal school verbonden aan de enige sportzaal van de hoofdstad.  Het was de eerste keer dit seizoen dat ze een wedstrijd verloren. Onze herenploeg had weer 5 sets nodig om te winnen van de ploeg Magic. Onze twee ploegen blijven wel aan de kop van het klassement. Het is wel goed dat onze spelers en speelsters zich wat kunnen ontspannen dank zij de sport. We voelen sterk aan dat zij gestresseerd zijn door de socio-politieke situatie van het land. We proberen onze trainingen normaal te laten doorgaan, twee maal in de week. Onze dames vooral zijn extra gemotiveerd en zijn altijd voltallig aanwezig. Op zondag speelden ze hun laatste match van de voorronde tegen Evgas, een wedstrijd die ze wonnen in drie sets. Ze doen daardoor mee aan de play-offs, die volgende weekend beginnen.

-Op woensdag 19 mei viert onze sportbond “Banzaï” zijn vijf en twintigste verjaardag. Officieel gesticht in het onthaalhuis Mamosa, op 19 mei 1996, groeide Banzaï uit tot een goed georganiseerde sportvereniging. Met de beperkte middelen waarover we konden beschikken, via de stichting Mamosa-Cunina, zonder sponsors, lukten we er toch in om Banzaï te doen zijn wat het geworden is : Een goed werkende sportbond, aangesloten bij de nationale volleybal federatie. We beantwoorden volledig aan de gestelde voorwaarden om een erkende sportvereniging te zijn, zoals het hebben van gehomologeerde statuten, een dagelijks bestuur, een algemene vergadering die minstens één maal per jaar word samengeroepen. We tellen een paar honderd leden, spelers en speelsters die deelnemen aan alle mogelijke competities georganiseerd in Haïti. We namen enkele keren deel aan tornooien in het buitenland (USA, Jamaica en de Dominicaanse Republiek). De vele trofeeën die in ons bezit zijn getuigen van de fantastische resultaten behaald in de voorbije 25 jaar in de vele compétities waaraan Banzaï deelnam. We hebben een bloeiende volleybal school en houden een jaarlijks sportkamp. Er is verder plaats voor allerhande andere activiteiten zoals uitstappen en een jaarlijkse dag aan zee en we nemen tijd om aan onze jongeren vorming aan te bieden over belangrijke onderwerpen. We kunnen terugblikken op 25 mooie jaren en vooruitzien naar een nieuwe periode waarin we zullen proberen om te overleven in een land waar de overheid de jongeren gewoon vergeet. Op zondag 25 april hadden we een vergadering met de leden van het dagelijks bestuur en daarin beslisten we om deze verjaardag toch niet onopgemerkt te laten voorbijgaan. Op zondag 16 mei zal ik een dankmis opdragen in de kerk waarin ik elke zondag voorga in de eucharistieviering. Alle leden van de sportvereniging zijn verder uitgenodigd op zaterdag 29 mei om deze verjaardag samen te vieren achter gesloten deuren. We zullen een volleybaltornooi organiseren met ploegen uitsluitend samengesteld met spelers en speelsters die lid zijn van Banzaï. Er zal musicale omlijsting zijn en aan alle aanwezigen zal een feestmaaltijd worden aangeboden.

De bouw van de sportzaal

-De fondsenwerving die ik in gang zette met “www.sportfunder.com”. om het overleven van Banzaï te kunnen verzekeren, liep op 31 maart ten einde en bracht 430 $ op. Het ging over vijf stortingen gedaan 2 dagen voor het afsluiten van de campagne. Sportfunder had 3000 $ als doelbedrag gezet. Toen ik op de valreep toch vernam dat er mensen waren die uiteindelijk toch nog wilden bijdragen, vroeg ik de actie te verlengen. Ondertussen begon Emilia Edouard op Facebook met de groep “Banzaï” waarvan al vlug meer dan dertig Banzaï vrienden lid werden, waaronder heel wat voormalige spelers en speelsters van de club die nu in de VS of Canada wonen. Ze spraken af hun bijdragen voor de bouw van de sporthal aan Wislyne Pierre over te maken. Wislyne was kostganger in Mamosa en speelster en later lid van het dagelijks bestuur van Banzaï. Ze is nu secretaris van de Haïtiaanse missie bij de Verenigde Naties en woont daarom in New York. Ze zal de verkregen giften doorsturen naar Haïti. Dit initiatief kent blijkbaar een sneeuwbaleffect. Verschillende onder de leden van deze groep stortten enkele mooie bijdragen, een hart onder de riem bij mijn zoeken naar middelen om het project afgewerkt te krijgen. Op 1 mei liet Wislyne me weten dat ze al 690 $ had ontvangen.

Op 23 april konden we dan toch weer een klein stapje vooruit zetten, dank zij enkele bijdragen die in totaal 3000 $ voor het project opbrachten. Daarbij was er ongeveer een 1700 $ afkomstig van twee voormalige kostgangers van Mamosa die nu in het buitenland wonen (VS en Canada). Ingenieur Evens Louis die zich echt inzet om te helpen, kon een graafmachine huren en die begon met het verder uitgraven en nivelleren van de ruimte waar de betonnen vloer moet komen. Nu gaan de werken verder om deze ruimte klaar te maken met een verharde ondergrond en de ijzeren bewapening voor de betonnen vloer.

Mijn neef Stijn Coenen, voorzitter van de steungroep “Ayiti Cheri” was gepland om deze maand voor enkele dagen naar Haïti te komen om het project te bezoeken. Ik vroeg hem dit bezoek uit te stellen omwille van de heersende onveiligheid.

Giften kunnen gestort worden naar volgende rekeningen: Voor mensen die een attest willen (als ik goed ben ingelicht zou deze dan voor 60 % aftrekbaar zijn!) naar:  

Scheut Ontwikkelingssamenwerking / IBAN: BE82 0000 9019 7468 / BIC: BPOTBEBI, met vermelding:

Voor project : 02.509.008 / F.J.-P.S. / Hoet Jan / Delmas-Ha. 

Voor mensen die geen attest nodig hebben: Storten naar:  “Ayiti Cheri” BE 40 7330 5407 1163.

Tot zover voor deze keer. Tot een volgende brief binnen enkele weken. Met een hartelijke groet vanuit Haïti.

Jan Hoet